Open Monumentendag 2024

Duik in het hart van Scherpenheuvel tijdens Open Monumentendag. Naast de zevenhoekige kerk met hof getuigen ook andere gebouwen van het rijke verleden van dit bedevaartsoord.

Ontdek ongekende facetten van de basiliek, het oratorianenklooster, het ursulinencollege, de waardevolle begraafplaats, een paviljoen met waterput en bakoven en een ijskelder. Of combineer je bezoek met een uitstap naar Zichem.

Programma:

• Fietsroute ‘Langs pelgrimswegen’ (20 km): lus van 20 km tussen Scherpenheuvel-Zichem-Diest-Kaggevinne, met onderweg openstellingen en activiteiten op erfgoedlocaties.
  • Torenfeesten bij de Maagdentoren in Zichem
  • Optreden van de Koninklijke Harmonie De Heren van Zichem op de kiosk op de markt in Zichem
  • Muziek van accordeonist Speelman Iwein aan de oude eik van Kaggevinne
• Mini-bedevaart van Averbode naar Scherpenheuvel (8 km): wandel langs één van de zeven oude bedevaartswegen naar Scherpenheuvel en doe een mini-bedevaart: zoek onderweg de zeven sterren en open de schatkist. Vertrek aan de abdij van Averbode en hou even halt in Huize Ernest Claes voor een spelletje klompschieten of sjoelbak.
• Route en deelnameformulier te verkrijgen via visit.scherpenheuvel-zichem.be.

Wat te doen in Scherpenheuvel?

• Erfgoedwandeling ‘Bedevaartstoerisme in Scherpenheuvel’ (2,5 km)
  • Verken de ontwikkeling van de talrijke cafés, hotels en restaurants (Jef Beutels, Erfgoed Scherpenheuvel)
  • 11 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Gegidste rondleiding door kunsthistoricus Joris Snaet (KUL)
  • Verdiep je in de geschiedenis en de symboliek van de bouw van de stad en de religieuze architectuur en ontdek wat de link is tussen Scherpenheuvel en het huis van Nassau’s.
  • 11 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Bezoek het onthaalcentrum ‘Huis van Maria’ en ontdek het voormalige college van de oratorianen (17de eeuw) en pensionaat van de ursulinen (19de eeuw)
  • Neem een kijkje in de neogotische kapel, piano-chambrettes, naaikamer, … met zicht op de binnentuin.
  • Doorlopend
• Ontmoet een echte Scherpenheuvelse Keerskat en ontdek haar verhalen bij de 17de-eeuwse waterput naast de basiliek
  • Doorlopend
• Verken de artistieke rijkdom van de kruiskapellen en de sacristie van de basiliek
  • Rondleiding met uitleg door monumentenwachters interieur
  • 13 uur - 14 uur - 15 uur - 16 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Beklim de klokkentoren van de basiliek, met zicht op de sterrenkoepel en de Jacobsladder
  • Rondgang met uitleg
  • 13:30 uur -  vooraf inschrijven verplicht
• Bezoek de expo over bedevaartmedailles en -vaantjes in de barokgang van de basiliek
  • Doorlopend
• Geleid bezoek in de expo met uitleg door Hans Geybels, expert in volksdevotie
  • 11 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Exclusieve toegang tot de gebouwen van het voormalige 17de-eeuwse oratorianenklooster ten oosten van de basiliek
  • Gegidste rondleiding door architectenbureau Steenmeijer
  • 13 uur - 14:15 uur - 15:30 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Kijk binnen in het voormalige binnenhof van het Oratorianenklooster en bezoek de 19de-eeuwse waterput met bakoven waar je proeft van ovenverse koekjes.
  • Toelichting door Monumentenwacht Vlaams-Brabant
  • Doorlopend
• Verken de grafcultuur op de begraafplaats en leer meer over de historiek, het behoud van waardevolle graftekens en het huidige (groen)beheer.
  • Rondleidingen door kunsthistorica Anne-Mie Havermans, Monumentenwacht Vlaams-Brabant en de stedelijke dienst begraafplaatsen
  • 10:30 uur - 13:30 uur - 16 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Zoek verkoeling bij de gerestaureerde ijskelder op het voormalige parkdomein Michiels (Peeterskasteel) en wandel door de tuin in landschappelijke stijl uit 1903, aangelegd met een vijvertje en achtvormig wegenpatroon rond een eclectisch-renaissancistische villa
  • Met uitleg over de bouw, restauratie en herbestemming als winterhotel voor vleermuizen door Regionaal Landschap Noord Hageland
  • Doorlopend

Wat te doen in Zichem?

• Wandel het station van Zichem binnen en ontdek de geschiedenis van het 19de-eeuwse stationsgebouw, de vroegere spoorlijn 30 van Zichem naar Scherpenheuvel en de verdwenen tramlijn Zichem-Mol-Turnhout
  • Doorlopend
• Bezoek de lopende restauratie van de Sint Eustachiuskerk in Zichem en bewonder in de kerk de oudste glasramen van Vlaanderen en recent vrijgekomen unieke middeleeuwse schilderingen
  • Doorlopend
• Verken de ontwikkeling van de oude handelsstad Zichem tijdens een rondleiding over de archeologische opgravingen rond de kerk (Dries Tys, IOED De Merode)
  • 11 uur - vooraf inschrijven verplicht
• Houd even halt bij de kiosk op het marktplein in cementrustiek.
  • Met uitleg over de geschiedenis van de kiosk en de recente uitgevoerde renovatie. Kijk omhoog in de kiosk en ontdek een plattegrond van de oude stad Zichem of maak er zelf muziek door te springen op de muziekbox.
  • Doorlopend

Praktisch

• Waar?
  • Infopunt toerisme, Isabellaplein 1A, 3270 Scherpenheuvel-Zichem
• Prijs?
  • Deelname is gratis, maar voor sommige activiteiten is inschrijving verplicht.
  • Inschrijven kan vanaf 19 augustus 2024 via visit.scherpenheuvel-zichem.be.

Organisatie van de provincie Vlaams-Brabant, dienst erfgoed in samenwerking met Monumentenwacht, Toerisme Vlaams-Brabant, stad Scherpenheuvel-Zichem, IOED De Merode en Kerkfabriek Scherpenheuvel.